In een interview met Janine van de Zelforganisatie Fabriek spraken wij over zelforganiserend werken. Want steeds meer organisaties lijken zelforganisatie en zelfsturing toe te passen. Dit artikel gaat daarom over wat zelforganiserend werken inhoudt en waarom het juist nu populair wordt.
Wat is zelforganiserend werken?
“Zelforganiserend werken is dat je als team het mandaat en de verantwoordelijkheid hebt om als team klantwaarde toe te voegen. Dit betekenent dus dat je als team gaat organiseren hoe je het werk uitvoert. Waarbij je de verantwoordelijkheid over besluiten dus niet bij verschillende management lagen ligt, maar bij het team, dat er als een geheel zal moeten samenwerken om maximale klantwaarde te creëren.”
Is zelforganiserend werken geschikt voor elke type bedrijf?
“Nee niet elk bedrijf kan zelforganiserend werken. Dat komt omdat zelforganiserend werken een aantal randvoorwaarden heeft. De twee randvoorwaarde die ik het belangrijkste vind zijn dat het management verantwoordelijkheden los moet kunnen laten, door het team vertrouwen te geven dat ze zelfstandig problemen kunnen oplossen. Daarnaast is ook de volwassenheid van het team een belangrijke voorwaarde. Er moet voldoende vakinhoudelijke kennis aanwezig zijn binnen het team om daadwerkelijk zelforganiserend te werken. Mits aan de voorwaarde voldaan worden is zelforganiserend werken wel voor heel veel beroepsgroepen mogelijk.”
Hoe gaat zelforganiserend werken zich verder ontwikkelen?
“Als je kijkt naar de theorie van Laloux, dan valt zelforganisatie onder een Cyane organisatie, wat betekent dat het eigenlijk veel meer vanuit een netwerk opereert. Als ik nu kijk naar de ontwikkelingen in de markt, dan wordt er bij veel bedrijven al niet meer gesproken over een strategisch plan van 5 jaar, zo snel gaat het. Dat laat echt zien dat het noodzakelijk is om flexibel te zijn en om op die veranderende wereld in te kunnen spelen. Daarnaast is er een beweging gaan bij jongere generaties, die willen niet meer voor hiërarchische, loge organisaties werken. Dus ook om aan deze veranderende behoeftes te voldoen, zullen steeds meer organisaties naar een zelforganiserende vorm gaan denk ik. Dus al met al denk ik dat de trend in zelforganiserend werken in de toekomst alleen nog maar groter wordt.”
Hoe kan je als organisatie beginnen met zelforganiserend werken?
“Als je als organisatie zelforganiserend wil werken dan moet er eigenlijk vanuit het team de behoefte zijn om meer mandaat te krijgen. Dus daar begint het eigenlijk, bij teams die meer mandaat en verantwoordelijkheid willen. Vervolgens is het aan het management om verantwoordelijkheden los te laten, en dus teams ook echt meer verantwoordelijkheid te geven. Daarnaast kun je natuurlijk een extern adviesbureau om hulp vragen voor coaching of training. Zo geven wij de Zelforganisatie Fabriek zelforganisatie en zelfsturing trainingen, en daarnaast doen we ook coaching bij organisaties.”